(LVDS) Metro, eind jaren negentig de cultuurbijdrage van De Morgen. Coördinatie en eindredactie. Auteur van de rubriek GALERIE waarin op 27 januari 1999 een stuk over Croxhapox gepubliceerd wordt. 'HERR SEELE IN CROXHAPOX-FORMAAT. Ik arriveer op een moment dat geen mens er maar zou aan denken een galerie te bezoeken. Toch staat de deur open, zoals ze waarschijnlijk de hele dag openstaat.(1) Vanuit de achterkeuken weerklinkt de ochtelijke stem van iemand die kennelijk een snel ontbijt verorbert. Aangenaam. Wie ik zie lijkt verduiveld goed op Herr Seele. 't Kan niet missen: 't is zijn broer, Hans van Heirseele is de naam. Samen met Kristel De Buck de man en vrouw achter vzw Croxhapox, kunstgalerie aan de rand van Gent.(2) Hans is zelf al lange tijd actief als kunstenaar. Vroeger was hij degene die op het podium kunstjes uithaalde,(3) en was zijn broer bezig met plastisch werk. Vandaag zijn de rollen omgekeerd. "We benijden elkaar wel een beetje: hij mij omdat ik gewoon mijn goesting doe als artiest, en ik hem natuurlijk omdat hij de financiële mogelijkheden heeft om ook zin goesting te doen."(3)
Croxhapox, vreemde naam, niet? "Weet je, 'n artiest heeft nooit tijd, zelfs geen tijd om rustig te eten, nooit gehad trouwens. Ik at vroeger niets anders dan croque monsieurs. 's Morgens (vandaag opnieuw, nvdr), 's middags, 's avonds. Van al die croques heb ik dan maar Croxhapox afgeleid.(4) Hoe noem je zoiets, een onomatopee?"(5)
Hans is geen commerçant, verre van, en wil liefst ook zo weinig mogelijk te maken hebben met het commerciële circuit. "Maar de liefde komt van beide kanten," merkt hij schamper op. Pas vanaf dit jaar rekent hij twintig procent aan op het werk dat bij Croxhapox een koper vindt, voordien zelfs helemaal niets. Croxhapox wil zich heel duidelijk distantiëren van wat Hans een "benauwend doctrinaire kunstwereld" noemt. In de loop van ons gesprek vallen ook de woorden 'ethisch statement'. "Wij kiezen heel bewust voor een niet-autoritaire aanpak. Met de kunstenaars die bij ons exposeren gaan we gewoon om als vrienden. Jonge kunstenaars willen we een uitweg bieden. Daarnaast houden we ook van 'nuchterheid' in de kunst: kunstvoorwerpen moet je vooral voor zichzelf laten spreken, hun eigen poëtische kracht aan bod laten komen.(6) Wie continu met 'duiding' bezig is, en dat is zo'n beetje een kwaal in het milieu, maakt kunst kapot."
Elke maand stellen twee tot drie kunstenaars tentoon bij Croxhapox. Van 5 tot 21 februari zijn Luc Dondeyne en Heike Barath te gast, beiden met schilderijen. In maar wordt onder meer Michaël Borremans verwacht. (LVDS)'
(1) Onzorgvuldigheden. (LVDS) ziet over het hoofd dat de voordeur van huisnummer 54 openstaat omdat we ons aan zijn bezoek verwachten.
(2) Croxhapox heeft zich helemaal nooit als kunstgalerie geprofileerd.
(3) In werkelijkheid gaat het om amateurtheater. Goochelen kwam er niet aan te pas.
(4) Klopt niets van. Van de vele mogelijke verklaringen pikt (LVDS) er net die uit die als grapje bedoeld is. Het vreemde woord croxhapox was in oorsprong de naam van een robotje en is er één uit een hele reeks: Apikov, Urk Piw, Ororor Poepoepoek en aanverwante verzinsels.
(5) Croxhapox is een onomatopee. Aanvankelijk geschreven als crochapox werd het met dubbele ox een naam die beter aansloot bij de identiteit van het niet al te snuggere robotje uit het briefverhaal waarin de naam voor het eerst gebruikt wordt.
(6) Het woord nuchterheid is een toevoeging van (LVDS).