dier

abecedarium
blauw update 2011

aap Hij kreeg een aap op de mouw gespeld. Was in de aap gelogeerd. De aap fungeert, zij het niet geheel bereidwillig, als voorloper en paradigma./ >Apikov (crox 1)./ Monkey shine van Thomas Boïng (crox 191)./ In één van de mailarts van Herman Kruiskamp uit de privéverzameling van Frips (Verzamelwoede 2007) werd een zwartwitfoto van bavianen verwerkt./ In een van de batiks van Ada Van Hoorebeke figureert de aap van Michaël Jackson die op zijn beurt naakt en serieus bijgewerkt in een foto van Debra Tolchinsky voorkomt.
Ménagerie, een Stork Street University publicatie (Wim De Waegeneer, 2008) met het tronie van een gorilla op de cover.

antilope Stefaan Dheedene, A Manual 1. Video. Een Afrikaan legt uit hoe je een antilope vangen moet./ Geen antilopen (die eigenlijk pro lopen zijn) in het Eternal Grounds project van Ada Van Hoorebeke.

arend Cathérine Lommée (oktober 2008). Haiku en Skulptur I, twee films die ze in Tsjechië maakte. De arend die in beide films een hoofdrol heeft, is een tamme arend. 'je ademt als een adelaar' (Majuskel, Johan Joos)

beer crox 91: de beertjes van Heike Kati Barath./ crox 73: de beertjes van Thomas Böing./ crox 68, Amy Kephart: een ijsbeer. In & Uit, een project met kijkdozen (2010): in een van de kijkdozen zit een beertje. 'slapeloze ijsberen' (Majuskel, Johan Joos)

eekhoorn Anton Cotteleer (crox 88). 'Even verderop staat een klein rood plastic emmertje. Het diertje dat je in de kooi zou verwachten vind je hier in terug - geen vogeltje, maar een eekhoorntje dat dood en opgezet ligt te zijn en op zijn beurt versmelt met zijn omgeving.' (Edith Doove)

eend De houten eendjes van Jan Janssen en Johnny Michel (crox 18, En Passant/ 1991). Locatie is het Foetonhuis in Onderbergen. De eendjes staan opgesteld tussen de andere koopwaar, wat amper opvalt, je moet al een kenner zijn om het verschil te zien.

ezel 'laat er langorig hoefdier/ wat in trappelen' (Majuskel, Johan Joos)

giraf De giraf en de kever van Jan Opdebeeck. Houtskoolachtigen. 'ontsnapte giraffen die slanke sigaren paffen' (Majuskel, Johan Joos)

haas >konijn/ it's impossible to explain pictures to a dead hare, een neonsculptuur van NGIP (crox 131, januari 2005)/ Vaak voorkomend iconografisch element in het werk van productiehuis Vervaecke. 'magere hazen/ smeltkroesoases', 'wilde haas staart' (Majuskel, Johan Joos)

hagedis Vaak voorkomend iconografisch element in het late werk van Dirk Peers.

hert Stief Desmet: hertenkoppen (crox 145-I)./ crox 68, Amy Kephart. Solo project met olieverfportretten van arctische soorten, zoals daar zijn de ijsbeer, de ijshoen en het ijshert./ Dirk Peers, crox 120 (hommage). Zelfportret als hert, met het Sint-Hubertuskruis bovenop de schedel, tijdens herfstwandelingen een vaak terugkerend natuurverschijnsel. Een man of een vrouw met het gewei van een hert op de schedel is een van de thema's in het werk van Carole Vanderlinden (crox 129/ 2004) en Fia Cielen./ Jos Van Meerssche (crox 160). Eén van de schilderijen stelt een hert voor. 'Dat zijn landschappen waar ik herten in gezet heb,' nuanceert de kunstenaar./ Voor het project Verzamelwoede (Oudenaarde 2007) brengt Stief Desmet een collectie hertenkoppen in, getiteld Collectione di Stief Desmet./ De stoei- en verkleedpartijtjes van Frank en Robbert. Na hun acte de présence in The Gentlemen's Gentlemen, een project van Brian Getnick en Noe Kidder (april 2008), volgen twee solo projecten, het eerste eind 2008, waarbij ze als gebruikelijk van tijd tot tijd aantreden als rund en hert. Frank is het rund, Robbert het hert.

hond Een hond die niet onvermeld mag blijven, is de hond die zich in het decor van de vierde fase van brainbox (crox 188) ter hoogte van het slachtoffer bevindt./ In het essay BUT let me tell you about another, even more curious adventure, catalogustekst van de 2006 Zwirner-expo van Michaël Borremans, brengt van Heirseele het begrip 'homo caniens' te berde, de hondse mens of menshond: 'Homo caniens, or doglike man, the dog-man or man-dog, knows only one truth, his own.' In hetzelfde essay citeert de auteur ook uit 'Meer kennis van uw hond', van Jan Van Rheenen./ Nog meer honden in NOTES (crox-boek NR 4) van Thomas Böing: dog and master en dog school./ crox-card NR 8: Dog, een werk van Michaël Borremans uit 1998. Het werk stelt een speelgoedsoldaatje voor, gezicht en schouders zijn uitgewist met een brede strook cadmiumrood. Het rood, meer in het bijzonder cadmiumrood, is exemplarisch voor alle werken van de tweede crox solo (crox 93, The Fetish)./ Een hazenwindachtig hondje van gips of klei, een van de bijdragen van Rik Soenen aan de sequel van Basics 2 (2006). Ook van Suzan Smith, dochter van Alan, is er een hondje, een grappig en wijdbenig hondje vervaardigd met legoblokken./ De vallende hond, een werk van Heike Kati Barath, en het Ecuadorhondje, een foto van Marc Coene. Beide werken figureren in de reeks crox-cards./ Rund, de hond van Jelle en Sarah. Van Rund is een leuke foto in de crox-blog./ Een act de présence van het hondje van Paris Hilton in het werk van Ada Van Hoorebeke en daarbovenop de vraag of smurfen dieren zijn. In het werk van Ada wemelt het van de smurfen. Ze komen er allemaal in voor. Ja hoor, smurfen zijn dieren.
Junge Hunde, titel van een Deens performance festival (TVF art doc cinema, DANCE). In de catalogus van A Group Show, curated by RE: (2010) heeft Egon het in Transcriptie 1 over jonge wolven, 'dynamische personen met een drang tot vernieuwing' (Van Dale, 3de deel, blz. 4171) 'vroeger was een hond tenminste nog trekdier' 'een poedel pist op mijn inboedel' (Majuskel, Johan Joos).

jakhals Jackals, song van The Singing Painters. Stamt uit de beginperiode (1998). De enige song van TSP die in een radioprogramma aan bod kwam.

kakkerlak Een Argentijnse kakkerlak (crox 358, Susanne Kutter) of Blabtica Dubia. De soort biedt voordelen, lees ik, ze maken geen geluid, kunnen niet tegen gladde wanden opklimmen en zijn zeer voedzaam.

kat Een katachtige in dikke verfslierten, vers uit de tube (crox 93/ Heike Kati Barath)./ Siska en Ollie, tot 1995 de huisdieren van Aannemersstraat 54./ Groseille, de witte kat van de buren, acteert in een videofilm van Thomas Bogaert. De film is een onderdeel van Brainbox2 unit 9, een samenwerking van Thomas Bogaert, Kelly Schacht en Bart Lodewijks en een van de hoogtepunten van de tweede editie van het brainboxproject. 'kade opgetut met platgereden kat' (Majuskel, Johan Joos)

kikker Luk Gobijn: Formula Frog World Championship 1990 (crox 12/ januari 1991)./ Kikkers in een rijstveld, een klankinstallatie van Dirk Veulemans (december 2009). De klanksculptuur heeft z'n titel aan een opmerking van Yoshimasa Matsumoto te danken.

kip Rik Soenen: Kippen. Instalraam mei 2005, Onderstraat 26. Het werk portretteert honderdenelf krielkippen./ Thomas Böing (crox 191). Poultry. Titel van een van de werken die in crox-boek NR 4 figureert./ The Chicken Factory (maart 2008), een performance van Veridiana Zurita en Luanda (Br). Assistentie van een zekere Romolus Molenbergh. Het project, de versie die ze in 2008 brengen is een try-out, is gebaseerd op een tekst van Luanda./ De kip van Stefanie (toonmoment beeldhouwkunst, maart 2010), die op een ei zit omdat ze anders omver valt.

koe Vaak voorkomend archetype in het werk van Dirk Zoete en Michaël Borremans. Van laatstgenoemde bijvb Call to the higher consciousness, een werk uit 1995 (crox 33). Wordt op bijna identieke manier te berde gebracht in crox 118, het eerste solo project van CarianaCarianne: one zillion cows, of een totaalportret van de mensheid als kudde. Omnipresent in het werk Anarchistisch ploegen, de ingreep van de vierde brainbox unit (crox 188-IV)./ Boor en schedel (crox 1/ art machine); de schedel is die van een koe. 'heilige koe doet de deur toe' (Majuskel, Johan Joos)

konijn De soort is een vaak voorkomend fenomeen in het oeuvre van Thomas Böing (crox 73/ crox 191) en Heike Kati Barath (crox 93). Andere kunstenaars hebben kennelijk minder affiniteit met het konijn. In het oeuvre van Borremans duikt circa 2006 een dode haas op. Voorts geeft de soort act de présence in het tweede instalraam van Sjoerd Paridaen en Erik Lagrain (crox 42, maart 1996) en de '9/11 lego-party' van Alan Smith (crox 197)./ Foetussen van konijnen, bewaard in formol en op smaak gebracht met een groente; een verzameling van Wim De Waegeneer (Verzamelwoede 2007). 'hans holbein penseelt konijn' (Majuskel, Johan Joos)

mug 'taxi's zoemen als zomermuggen' (Majuskel, Johan Joos)

muis Thomas Böing: The decision. Tekening van een muis die een muizenval bekijkt./ De broodkast en het muizenorgie tijdens het tweede solo project van Dirk Zoete (2007). Ze hadden de tot pantoffels omgebouwde broden, die in een kast met legplanken uitgestald stonden, tot op de korst leeg gevreten. Een moment om nooit te vergeten: Dirk die een van die broden vastpakt en het knalt in z'n pollen uiteen, een flinterdunne korst, meer was er niet van over gebleven.
Mickey, de muisachtige (crox 343, Kelly Van der Haegen) in zittende houding, ziet er hulpeloos uit, aan z'n lot overgelaten en misschien ook tikje verkouden.

olifant Fetisj-element in de mailart correspondentie van Sjoerd Paridaen en Hans van Heirseele. Het is Paridaen die het gegeven inbrengt. Referentie is Olifant The Elephant L'éléphant, titel van een dichtbundel van Hans van Heirseele. Een van de gedichten, The Elephant, wordt in 1993 door Lucien Posman op muziek gezet, een compositie voor koor en buikspreker. Het gedicht gaat als volgt: 'There's an elephant in front of the door. What, an elephant, what? What's an elephant?' Enzovoort, enfin, iets in die trant. Côte d'Or levert massaal bewijs van bovenvermelde stelling. Maar, en, ook, vooral: de olifant is een grappig dier. Eigenschap die de olifant met de hond en de aap gemeen heeft. 'olifant circustent' (Majuskel, Johan Joos)

paard crox 10, Bijna 10 jaar Cowboy Henk: het paard en zijn ruiter./ >brainbox unit 4 (crox 188-IV): het paard als werkdier./ In overdrachtelijke zin: de over het paard getilde./ Een werk van Ingrid Apers (april 2007, Verzamelwoede); de paardenkop steekt in een beschermende, kegelvormige koker. De soort is ook frekwent aanwezig in het werk productiehuis Vervaecke./ De oudste zoon van Yoshimasa Matsumoto (december 2009) geportretteerd als infanta in een ruiterportret van Velazquez. Van het paard is alleen een deel van de rugzijde te zien. 'ik zie paarden van de apokalyps', 'vuurpaarden in de startblokken', 'boeventronie shetlandpony', 'de kwijl van een dwergpony', 'wat kan ik met woorden/ uitleggen wat paard al/ hinnikend ook niet kan zeggen' (Majuskel, Johan Joos). Een van de circa 150 foto's die Reinhard Doubrawa (crox 344) in de kubusruimte presenteert, toont een wit paard. (Reinhard vragen of hij vaker dieren fotografeert; mensen in elk geval niet)

papegaai Yoko, een grijze papegaai. Tot circa 2007 maakt Yoko deel uit van het meubilair van het buffet van Gent Dampoort. Zou intussen naar verluidt op de Balearen wonen. Figureert in de film Buffet Gent Dampoort van Freya Maes (september 2009).

pinguin Thomas Böing, crox 191 (2006). Een reeks foto's van opgezette dieren. De dieren zijn uit de foto weg gesneden, zodat je alleen het gat ziet dat ze nalieten. Nog meer pinguïns in crox-book NR 4: The Fuehrer explains the evolution to a pinguin.

reiger 'regendruppels/ die een reiger van zijn bek schudt', 'op loop van tank strijkt reiger neer' (Majuskel, Johan Joos)

schaap Antje Dorn (crox 31/ 1995). Een reeks van op verkeersborden gebaseerde tekens, wit op blauwe achtergrond. Een van de emblemen toont een schaap./ In de lego-party, onderdeel van het project van Alan Smith (crox 197), is het een kudde./ Aansluitend op de performence 'But is it art?' (april 2008) is er tijdens de lezing van de Canadese mailart kunstenares Anna Banana een foto van een schaap met zwarte poten. Na te vlooien in de timetable.

slak Ann Cannoot (crox 145-II, Basics 2 sequel): basismateriaal. Een van de ingebrachte stukken is een foto van wijngaardslakken. 'slak slaat op hol' (Majuskel, Johan Joos)

slang Installatie met 111 slangen gemaakt van klei en turf, een werk van Marc De Roover (crox 18, En Passant)./ Archetypisch element in het werk van Ada Van Hoorebeke: de slang van de oneindigheid die in z'n eigen staart bijt.

varken 'ik zie dolgedraaide varkens' (Majuskel, Johan Joos)

vis In het eerste gastenboek (1990-2000) bevindt zich, helemaal voorin, een ansjovis. Het diertje kwam er terecht tijdens crox 3, het eerste solo project van Edwin Carels./ Een Breugheliaanse figuur met een vis in zijn mond; een verhalend werk van Dirk Zoete dat deel uitmaakt van zijn tweede crox solo in 2007. 'krolse kroeg waar geur van/ vis binnenwaait', 'behalve deze sidderaal' (Majuskel, Johan Joos)

vlieg Bijdrage van Thomas Böing aan de sequel van Basics 2 (2006). Tijdens de opbouw van die editie, in Abdij Maagdendale, fabriceert Alan Smith een werk in situ met de dode vliegen die hij er aantreft./ Jos Van Meerssche (crox 110, Basics 1): aan een van de bladzijden van het tekenboek van JVM kleeft een dode vlieg./ 'die Fliege fliegt und stürzt verrückt', een film van Steffie Van Cauter die twee keer in croxhapox getoond wordt, een eerste keer in 2008, het jaar daarop tijdens het Zennestraatproject in Brussel. De vlieg uit de titel is geen vlieg maar iets dat vliegt en vliegt en vliegt tot het er ondersteboven van wordt en neerstort./ De bierflesvliegjes. Ze zijn er voor je het in de smiezen had kunnen hebben.
crox 358 (Susanne Kutter, 2011): drie vliegen en een spin. Het areaal van de vliegen is de toiletruimte maar ze kunnen ook in het kamertje van de hongerige spin. Het filmfragment is beduidend langer dan dat van kakkerlak en vlinder. Geen van de vliegen overleeft de confrontatie.

vlinder Edwin Carels, crox 18 (En Passant/ 1991). Locatie van het instalraam van EC is Geldmunt 32, de vitrines van Avalon. Edwin laat speciaal voor dit project een pakje uit London overkomen, met poppen van vlinders, in de hoop dat ze tijdens het project ontpoppen. Wat niet gebeurt./ Een van de bijdragen aan de tweede editie van crox 17, het copy art project (1991-1992), is een werk van Hainke, een portret van de kunstenaar als leptodorist. Hainke levert het werk in twee versies, een in zwart-wit (voor het project zelf), de andere in kleur (voor de multiple). crox 358 (Susanne Kutter): het filmfragment in de slaapkamer portretteert een dagpauwoog.

vogel De grens, een tekening van Philippe Vandenberg. Het werk toont een kolonne zwarte vogels die rechtop over een lijn stappen (crox 96)./ crox 156, Caroline Vincart: filmpje van een zwerm kraaien./ crox 84, Bart Baele: het portret van een vogel./ crox 88, Anton Cotteleer. 'De kooi/tafel geeft de indruk een vogeltje te herbergen dat er voor kiest niet te ontsnappen via het gat in de tafel.' (Edith Doove)/ Een van de vroegste ingrepen waar een vogel of het restant van een vogel aan te pas komt is Suenos oniricos, een triptiek van Frank Van den Eeckhout (crox 16, zelfportretten/ 1991). Het gaat om 3 installaties, aangebracht in de kamer voorin van Beverhoutplein 7, van elkaar gescheiden door muurhoge tussenwanden. In de middenste figureren onder andere een spiegel en vogelveren./ Portret met duif, bijdrage van Nora De Rudder aan de catalogus van En Passant (1991)./ Florin Buta (2005). Een werk met de titel brood op de vogels gooien, wat zoveel betekent als: nutteloos werk verrichten. De vogels zijn ganzen of eenden. Het gaat om een Roemeens spreekwoord: als je het brood op de vogels gooit, kunnen ze er niet van eten, en dat is nutteloos werk./ 'Die Fliege fliegt und stürzt verrückt', een animatiefilm van Steffie Van Cauter. In de film geen insectachtigen, wel een vogel die eerst op een berg staat, wat in het rond wandelt, een telefoon beantwoordt, of dat net niet doet en in eindeloze tijdelijkheid van a naar z vliegt, of omgekeerd./ Toonmoment schilderkunst kask: de kanarie van Michiel Ceulers. -->arend -->kip -->kraai -->papegaai -->reiger -->uil -->zwaan
NOTES, crox-boek NR 4 van Thomas Böing: birdhouse, poultry, exodus, two birds. Net als bij Vandenberg en Buta is ook hier de identiteit van het gevogelte herleid tot een iconografisch minimum. Papegaaien en parkieten; Fia Cielen (basics 2 sequel). 'vuil vogeltje pluimgeworden grap...', 'albatrossen gondola's', 'bij de morenruïne zwermen/ spreeuwen je naam' (Majuskel, Johan Joos).

vos Alan Smith (crox 197), the lego party. Een van de dieren die present geeft op het feestje is een vos.

walrus Alan Smith (crox 197), the lego party.

wolf 'als jonge wolven' (A Group Show curated by RE: catalogus, Transcriptie 1). 'karkassen van zeppelins en wolven' (Majuskel, Johan Joos).

worm Een werk in situ van Fia Cielen (basics 2 sequel/ 2006): op de onderste legplank van een van de stapelrekken komt een eilandje van graszoden, aan de onderzijde van de legplank erboven een kleine cirkel van papegaaien en parkieten. De graszoden zijn allerminst onbewoond, naast diverse soorten kleine insecten hadden ook een aantal duizendpootachtigen en een regenworm er hun intrek genomen.

zebra In Eternal Grounds, een project van Ada Van Hoorebeke (januari 2010) een vloot Afrikaanse viervoeters. Olifanten, zebra's, gazellen. Ook de papegaai, de aap van Michaël Jackson en het hondje van Paris Hilton. En de smurfen ook.

zwaan 'aan havenkranen/ hangen dode zwanen' (Majuskel, Johan Joos)