communicatieprobleem

Openingsrede crox 53. Het team (op dat moment Hans, Kristel en Frank) had eerder beslist (zie werkvergadering 8 augustus 1995) om de openingsredes een meer experimenteel karakter te geven. Voor crox 53 (Gosbert Adler, oktober 1996) ontwerpt Hans van Heirseele een openingsrede die uit een klankband en twee tekstlagen bestaat. De klankband (a) is in het tuinatelier opgenomen, waar zich op dat moment een vleugelpiano bevindt (het instrument verhuist later naar de loft van Michaël Borremans): prepared piano/ wooden objects on strings inside piano. Ook een deel van de voor te lezen tekst komt op klankband terecht (b). Het eigenlijke corpus van de openingsrede wordt gesproken door Hans van Heirseele (c). De openingsrede: (a)/ (c) Hebben we een communicatieprobleem? We hebben een groot communicatieprobleem. Het is enorm. Met een communicatieprobleem zo groot als een net gezonken Titanic heeft de hedendaagse kunstscene te kampen. Dat is niet eens verwonderlijk. De commentatoren munten uit in intellectualistische peptalk. Men moet er de programma-brochures van Chambres d'Amis of de catalogi van Jan Vercruysse maar eens op nalezen, of wat Cassiman over De Cordier te vertellen heeft. Van de boerenkloten, jongen, wat een peptalk. Is het wel verstandig om het over 'een alternatief voor de redding van de autonomie van het individu' te hebben, als men het in feite over een groente heeft?/ (a)/ (c) Ziehier de kern van het probleem: er wordt in de hedendaagse kunst, als ze tenminste nog beetje die naam verdient, verwoed gecommuniceerd. Maar niemand is daar op de hoogte van./ (a)/ (c) Zou het met het hoogteverschil te maken hebben? Dat zou kunnen. Het is goed mogelijk. Het hoogteverschil. Iets is hoog, omdat het zich hoog bevindt, iets is laag, omdat het zich laag bevindt, en als je het hoogteverschil overbruggen wil moet je er een dag voor uittrekken, minstens, aan een week heb je niet genoeg. Een hartelijk gesprek? Is dat we ze willen? Een hartelijk gesprek over hartelijke dingen? Maar dat is de aard van het beestje niet: over belangrijke dingen communiceer je op een belangrijke manier. Wat onbelangrijk is wordt als anekdotisch van de hand gewezen./ (b) er gaan zo veel lagen schuil onder de stillistisch vaak opmerkelijke interessantie van het hedendaagse kunstobject/ wie is bij machte om het bij te houden/ de insider/ de insider/ zou slechts de insider bij machte zijn/ om/ zonder acrobatisch denkwerk/ a.u.b./ want waar hebben we het over/ zou alleen de insider weten waarover ze het hebben/ kan hij zij uit het geraas van betekenis één betekenis extraheren die doorslaggevend is/ we willen weten/ iemand zal ons vertellen wat het betekent/ (a)/ (c) Nu is iets begrijpen niet noodzakelijk hetzelfde als er over spreken. Om te spreken is het in principe niet echt nodig om iets te begrijpen van dat waar men het over heeft. Spreken over dingen waar men weinig of niets of zo goed als niets van afweet vergt uiteraard/ (a)/ (c) Ander punt is: groot kunstenaar nummer zoveel wordt in de eerste plaats op z'n marktwaarde getaxeerd. Ander punt is: groot kunstenaar nummer zoveel wordt in de eerste plaats op z'n marktwaarde getaxeerd. Ander punt is: groot kunstenaar nummer zoveel wordt in de eerste plaats. Met veel bombarie. De geleverde prestatie is historisch. En voor marktwaarde is de doorsnee Belg altijd wel te vinden. Tenminste, als die marktwaarde niet zo crapuleus en megalomanesk buiten proportie is dat ze ontheven lijkt aan elke nog bij benadering aan te voelen verhouding tot het gepresteerde werk./ (a)/ (c) en de gevolgen, daar hield men geen rekening mee/ (a)/ (c) Men zal suggereren dat de kunstenaar het van een kleine cirkel van intimi hebben moet. Waar wij het over hebben, dat is de suggestie, hoeft geen commentaar./ (a)/ (c) Buitenspel! Ze wijzen het publiek met de vinger aan./ (a)/ (c) Of moeten we stellen dat dit gebrek aan communicatie er altijd geweest is? Het publiek, das Publicum, vijf koeienspleten en een paardenkop, en dan hebben we het over het gedefinieerde summum./ (a)/ (c) Het publiek zou niet doorhebben waar de kunstenaar het over heeft. En wat als het publiek wel doorheeft waar die kunstenaar het over heeft? We hebben de insiders, en we hebben het publiek, en het cocon van de kunstscene. Wat als het publiek opeens wel doorheeft waar het die kunstenaar om te doen is?/ (a)/ (c) Of is het publiek nog altijd bezig met die 4de etude van Chopin. Of aflevering 4000 van/ (a)/ (c) Men zou natuurlijk ook kunnen beweren dat de communicatiestoornis dieper zit. Mijns inziens zit er dieper helemaal niets./ (a)/ (c) Er is een balzaal aan spitsvondigheden, en als je daar op uitgekeken bent/ (b) zo zijn er dus de dingen die er zijn/ en er zijn de dingen die er niet zijn/ zou men kunnen zeggen/ /inderdaad, waarom zou men dat niet zeggen/ /zo zijn er dus de dingen die er zijn/ en er zijn de dingen die er niet zijn/ die zijn er altijd geweest/ en ze zijn er ook altijd niet geweest/ /ze zijn er geweest/ en ze zijn er niet geweest/ /het kunstenaarschap heeft met de herbelichaming van die dingen te maken,/ dingen die er altijd geweest zijn/ dingen die er nooit geweest zijn/ (a)/ (c) en een antwoord dat bovendien ook nog eens juist zou horen te wezen.