2009. crox 277-7. Brainbox, tweede editie, unit 7. Dat is Daniëlle van Zuijlen (NL), Stefaan Dheedene en Steffie Van Cauter. Alleen Stefaan en Steffie geven present. Daniëlle vertoeft in Australië en zendt wat beeldmateriaal door, wat uiteindelijk niet in het project terecht komt.
Fragmenten uit de brainboxblog:
maandag 23 februari 2009
Godverdomme, niet om te lachen he, zeiden we, zo'n kachelpijp. Stefaan
is met een lintmeter bezig, Steffie kijkt toe. Meten hoe lang en hoe
breed het voetstuk is. Hanssens heeft platen geleverd en Stefaan ging om
balken, dat waren ze vergeten. Tom Waits walmt uit de speakers. Steffie
heeft wat beeldmateriaal naar Daniëlle gestuurd, een foto van de
houtkachel. De kachel, dat was zaterdag. Bart had zich bereid verklaard
om een handje toe te steken. Hij wist hoe het moest. Ze waren er de
ganse namiddag mee bezig, hij en Steffie. Zo'n kachelpijp is niet om te
lachen. Bart stond met hoofdbrekens, kon zich niet meteen herinneren hoe
ze het gedaan hadden. Het was Gerd die dat wist en Gerd was er niet.
Bart zei dat Gerd als een aap op die stelling bezig was geweest. Met
ijzerdraad. En het gewicht van die kachelpijp en dat de opening onderaan
niet op de kachelbuis steunen mag en het belangrijkste, wat Bart zich
niet herinneren kon. Godverdomme, zeiden we.
Stefaan meet het voetstuk, Steffie gaat om broodjes.
Volgens Stefaan moet er 6 centimeter van die platen af. Hij heeft het berekend, uit het blote hoofd, er moet 6 centimeter af.
De situatie is nieuw, zegt hij. 'Ik ben zodanig gewend om alleen te
werken...'. Hij en Steffie dat is een blind date he, ze hebben nooit
eerder samen gewerkt en van Daniëlle wist hij ook al helemaal niet. Het
is een interessant gegeven, redeneert hij, je wordt geconfronteerd met
iets waar je in je atelier helemaal nooit mee geconfronteerd wordt: iets
dat er al is en een blind date.
Ze gaan aan het werk. Stefaan weet hoe het moet. Balken klaar leggen, platen optillen, gaatjes boren,
kortom het begin van wat een houten constructie wordt. Bouwen, ze gaan
bouwen, dat is wat ze gaan doen, bouwen. De kachel komt in een houten
kot.
Steffie is bezig met een handboor, blaast het zaagsel uit de
voegen. De logica, de vanzelfsprekendheid, het gemak van een
samenwerkingsverband. Het was niet anders met unit 2, met unit 4 was het
niet anders, met unit 5 was het niet anders, niet anders was het met
unit 6: een spontane bundeling van krachten, focus. Met twee kan je meer
dan alleen. Soms ook omgekeerd: elftal, kudde, stamppot, soep. Veelheid
stremt snelle besluitvorming, massa stremt beweging.
Een demonstratie tegen de veelheid... in de kleinste kamer.
Stefaan wijst. '... kunt ge er daar tegen duwen?' (tegen plaat twee bedoelt hij)
Steffie zegt: '... tegen duwen.' (herhaalt ze)
Stefaan: 'Ja, tegen duwen.' Dan plaat aan balkjes vijzen en het voetstuk
opmeten. Het is een meter, de lengte van het voetstuk. Negenennegentig
en een halve centimeter. Heel even kijken ze elkaar aan, ze bekijken het
getal en wat het is: net geen meter. Ze hadden het besluit genomen om
het hok niet in de lengte maar dwars op de ruimte te plaatsen. Net geen meter
bepaalt de ruimte aan weerszijden van de kachel. In het hok komt de
houtkachel als het altaar in een kapel, hoewel dat niet meteen de
bedoeling is. In een rovershol of in het bouwvallige hutje van
turfstekers zou de kachel wellicht net zo goed op die plek staan, dwars
in het hok, dicht tegen een van de korte muren aan zodat het hok zelf
voldoende ruimte blijft hebben - ruimte om te staan, om te zitten, om te
liggen desnoods. Net voldoende ruimte om op een stoel te zitten, krant
lezen, pijpje roken, op de Dewalt afkortzaag strijkt een reiger neer. Je
zou er een droogrek kunnen plaatsen, een houten bankje en een boekenrek
met delen 1 en 2 van Heimelijke Vreugde. Dus de meest functionele
plaats die een houtkachel in zo'n kleine ruimte hebben kan.
De bit-set die we hadden, is versleten. Ik rij om een nieuwe, dit keer de
'universal bit set' van varo, 98 stuks. Stefaan en Steffie werken de
houten vloer af. Als dat gebeurd is, beginnen ze aan de muren van het
hok. Ze werken stevig door. Stefaan weet hoe je dit soort koterij
aanpakken moet. Vaak staat hij gedurende enige ogenblikken strak voor
zich uit te kijken en zegt dan: 'zo moet het'. Steffie zet de stukken
aan elkaar vast, blaast het zaagsel uit het boorgat, plaatst de boor,
duwt. Met de nieuwe bit is 't een makkie.
We halen de cloche uit de
stockruimte. Moet je nagaan wat in de stock gedumpt werd... Voor Stefaan
en Steffie staat het vast dat ze alle eerder ingebrachte elementen
samenbrengen en herinterpreteren. Hoe ze dat gaan doen is voorlopig niet
helemaal duidelijk. Wat ze wel al weten is dat ze de cloche in het
bouwsel zullen verwerken, dat het ruiten worden, het bovenstuk van de
cloche een dakraam, het met velours afgewerkte plankje een vloermat.
Steffie haalt de cloche uit elkaar.
De schone kant van de platen komt
aan de buitenkant. Aan de binnenkant komt... Je kan niet iets doen
zonder het niet te doen. Door het niet te doen besluit je om het toch te
doen. Door het toch te doen, deed je niets. Omdat niemand iets deed,
gebeurde wat je eerst niet van plan was geweest. Wat vloog viel en kwam
in een web van kruimelend stof. Aan de onduidelijke stofdeeltjes blonk
licht. Binnen- en buitenkant zijn een en hetzelfde. 't Is als in een
menage, (grapt Stefaan) de vrouw beslist.
Het afkorten brengt
miserie, een van de planken is schuin afgesneden en moet opnieuw. De
miserie is dat de geplande opeenvolging van de vele handelingen een
nieuwe volgorde krijgt. Dat alles opnieuw moet, is elementair. Het is
elementair en toch hou je er geen rekening mee. Zo is het nu eenmaal.
De balkjes komen aan de buitenkant. Vraag waar de ruiten komen.
woensdag 25 februari 2009
Onafgewerkt - alleen de achterkant en de korte wand ter rechterzijde
staan overeind - heeft het houten kot het karakter van een theaterdecor.
Stefaan is er niet. De muur die vooraan komt is afgewerkt en ligt klaar om
gemonteerd te worden. Met de korte wand ter linkerzijde zitten ze
halfverwege. Steffie toont een filmpje dat ze gisterenavond nog
gemonteerd heeft: as en roet, zagemeel, rondtollende lichtbundels, een
figuurtje dalend, een figuurtje stijgend.
Zodra Stefaan weer van de
partij is - hij komt van de tandarts - vliegen ze er tegenaan. Thomas
Böing (unit 8) betreedt de witte ruimte. Hij en de andere leden van unit
8 hebben een afspraak. Van die andere leden van unit 8 geeft
uiteindelijk alleen Hans Demeulenaere present. Ze steken een handje toe.
kort overzicht van het parcours
unit 2... Desacralisatie. Filmpjes. Eentje met, eentje zonder Marina Yee.
Het is Marina die op het idee komt om de achterwand pissig roze te
maken.
unit 3... Drie aparte ingrepen. Dun raakvlak. Tekeningen, wegwerptoestelletjes, water.
unit 4... Versnippering. Wind. Vrieskelder. In de corridor komt een rommelhok. Ventilatoren. Een waaiende papierzee.
unit 5... Warmte. Een houtkachel, dekens, brood bakken, youtube. Het roze wordt wit geschilderd.
unit 6... Omkering van binnen en buiten. Video, mindmapping. Ze gaan filmen
in Sint-Martens-Latem. Een groot deel van de eerder ingebrachte spullen
verdwijnt in de stockruimte.
donderdag 26 februari 2009
'We zouden de kachel al eens kunnen aansteken,' zegt Steffie. Ze zijn met het dak bezig.
'Is dat dak?' vraag
en antwoord 'Nee,
deur.'
Stefaan vult aan: 'Dat is de deur waar we mee bezig zijn.'
De deur. Ze zijn met de deur bezig. Een lange en smalle deur die in de wand ter linkerzijde komt.
Nu het houten bouwsel bijna af is, werd hier en daar een mankementje zichtbaar.
'Het dak wordt nog wat hoor,' lacht Steffie, 'zet u schrap voor het dak!'
Geen sinecure: het bevestigen van de scharnieren. (twee scharnieren van verzinkt staal - acier zinqué - van het merk SENCYS)
Dus de deur plaatsen, (knelt een beetje, 't scheelt twee millimeter) dan de
scharnieren plaatsen, intussen een figuurzaag kopen, een zwart
schuifslot en, want misschien net iets te groot, een tweede dat wat
kleiner is, twee schuifsloten dus, dan de gaten afwerken waar het
plexiglas van de cloche komt.
Stefaan: 'Godverdomme, hebt ge dat nu al geweten, een boor die in twee breekt!' (brak een boortje in twee stukken)
Ik: Een boor die in twee breekt?
Hij: Een boor die in twee breekt.
Het dak komt er aan, de eerste plaat. Maar: er moet 6 centimeter af. 6
centimeter want... En het bovenvlak van de cloche wordt een dakraam dus
hebben ze eerst een vierkant uit die houten plaat te snijden.
Karz komt een kijkje nemen en is een ogenblik later al met een
beeldhouwwerkje bezig. Stefaan is in z'n nopjes met de figuurzaag, een
BOSCH PST 700 PEL (low vibration), met zo'n gerief schiet het op he.
Goed, afijn, de tweede plaat gaat er op. Normaal gesproken heb je daar
natuurlijk eerst enkele weken over te theoretiseren, je organiseert
debatten, nodigt theoretici en critici uit, stelt een werkgroep samen
die twee keer samenkomt en na drie weken tot het besluit komt dat een
volgende stap inderdaad de meeste logische is. Zijn ze verbaasd dat het
niet opschiet. Hebben ze niets gemerkt van het hele werkproces.
