DWR 161, januari-februari 2013. 'Met ringen eindeloos regelmatig als kringen in het water' Het begin van het kunstenaarschap: een gesprek met Nel Aerts, blz. 16-19.
K.B./D.P.: In 2008, toen je al in het derde jaar van de academie zat, stelde je een eerste keer tentoon in Croxhapox in Gent. Wat toonde je daar?
N.A.: In de zogenaamde kubusruimte, een heel kleine ruimte, exposeerde ik Built on Ribs, een installatie die bestond uit een tafeltje waarop fragiele constructies stonden die werden aangelicht: hun schaduw viel op een papieren vel. Ik heb er ook een animatiefilm gemaakt die ik toonde op An evening on... Stick Figures tijdens het Courtisane festival in de Vooruit (Gent). Het volledige derde jaar stond in het teken van dat soort werk. In het vierde jaar brak ik daar volledig mee.
K.B./D.P.: Wat deed je dan in het vierde jaar?
N.A.: Vanaf het vierde jaar filmde ik bepaalde handelingen die ik met sculpturale objecten uitvoerde. De film wer eerder een registratie. Het was heel belangrijk dat ik zelf deel ging uitmaken van het beeld. ( )
K.B./D.P.: In het najaar van 2008 nodigde Croxhapox je opnieuw uit.
N.A.: Ja, Hans van Heirseele vroeg me of ik in dezelfde ruimte, de kubusruimte, op drie momenten verspreid over het academiejaar 2008/2009, iets wilde doen. De eerste presentatie omvatte een stapeling van kubusjes die met verschillende gekleurde papiertjes waren ingepakt. Bij de stapelingen hingen twee op papier aangebrachte zinnen: 'According to Albers' rules' en 'In search for black paper'.
K.B./D.P.: Hoe was je tot dat werk gekomen?
N.A.: Ik was op dat moment begonnen met het schrijven van mijn thesis, die ik opbouwde rond het werk van kunstenaars zoals Jimmie Durham, René Heyvaert en André Cadere - kunstenaars van die de namen me allemaal waren aangereikt door Kristof Van Gestel. Hij was pas aangesteld als docent en had een bundel samengesteld over kunstenaars die hem boeiden. Alle andere docenten van mijn masterjaar - onder wie Edwin Carels en Anouk De Clercq - waren heel genereus in het aangeven van referenties, maar die van Kristof pasten het best bij mij. Hij heeft me heel veel bijgebracht.
K.B./D.P.: Er lijkt een verband te zijn tussen het werk van Cadere en jouw gestapelde, veelkleurige kubusjes...
N.A.: ...dat klopt, maar er zijn ook veel verschillen. Cadere gebruikte verf, ik papier; mijn vormen waren kubussen, zijn elementen schijven. Hij ordende zijn gekleurde schijven
Built on Ribs (2008). Triptiek deel 1 (2008). foto's: MC.
volgens een bepaalde formule, waartegen hij per stok steeds één keer zondigde; in mijn werk was de volgorde arbitrair.
K.B./D.P.: Cadere stond ook heel kritisch ten opzichte van de kunstwereld. Daar lijkt in jouw werk met de kubusjes geen sprake van.
N.A.: Dat klopt, maar het performatieve van zijn werk is wel iets dat me toen al bezighield. Zijn werk was volledig uitgepuurd en ging gepaard met acties. Ik sta er in mateloze bewondering voor. Ook trouwens voor het werk van Guy Mees, waarop Jerry Galle me gewezen had. ( )
K.B./D.P.: In februari 2009 volgde het tweede deel van de triptiek in Croxhapox.
N.A.: Ik presenteerde Untitled (purple, blue, black) (2008), een animatiefilmpje gemaakt op Super 8, waarin mijn handen de hoofdrol spelen: nu eens de linker-, dan weer de rechterhand, en soms ook beide samen, en steeds besmeurd met verf.
Untitled (purple, blue, black) (2008). foto's: MC
K.B./D.P.: Het is onmogelijk om dit filmpje niet in verband te brengen met Richard Serra's Hand Catching Lead (1968), waarin een hand vruchteloos naar een steeds weer naar beneden vallend stuk lood grijpt.
N.A.: Serra's filmpje zag ik in Berlijn, een poosje nadat ik Untitled (purple, blue, black) had gemaakt. Het was een eigenaardige ervaring, maar ook een goede.
K.B./D.P.: Wat was jouw conclusie na die kennismaking met Serra's werk? Dat je vond dat je je meer in de kunstgeschiedenis moest verdiepen?
N.A.: Ik ben over Serra beginnen te lezen, dat kan ik niet ontkennen. Ik wou weten waar ijn werk vandaan kwam.
K.B./D.P.: Omdat in het filmpje van Serra de zwaartekracht onverbiddellijk zijn werk doet, kan je zeggen dat het werk over beeldhouwkunst gaat. Handelt Untitled (purple, blue, black) integendeel over schilderkunst? Impliciet geef je met het filmpje aan dat je op schilderkunst kunt reflecteren als je het medium in een ander medium binnenbrengt.
N.A.: Dat vind ik een interessante bedenking.
K.B./D.P.: Een andere referentie betreft de drager van de film, Super 8. Met die keuze sluit je aan bij de grote traditie van de experimentele film.
N.A.: Daar was ik wel mee bezig. Die 'flikkerfilms' bijvoorbeeld vond ik zeer interessant. Het werk van kunstenaars als Robert Breer of Paul Sharits interesseerde me enorm. Ook de filmpjes van Bruce Nauman in zijn studio fascineerden me.
K.B./D.P.: De derde aflevering van het drieluik vond plaats van 26 april tot 17 mei 2009.
N.A.: Het derde deel titelde ik Goodbye Old Paint, naar een gelijknamig cowboynummer dat onder andere vertolkt is door Arthur Russell. Ik toonde er houten planken die op elkaar gestapeld waren; sommige stapelingen leunden tegen de muur, andere stonden in de open ruimte; sommige waren geschilderd, andere niet. Wat ik eerder had vastgelegd op film, toonde ik nu als sculpturen in de kleine ruimte van Croxhapox.
Goodbye Old Paint (2009). foto's: MC
K.B./D.P.: Heb je toen ook het filmpje getoond?
N.A.: Neen, ook al is het filmpje voor mij onlosmakelijk verbonden met die houten constructies. Beiden dragen trouwens dezelfde titel.
( ) Uit de laatste versie van mijn portfolio heb ik die werken echter geweerd. Maar nu ik er zo uitgebreid met jullie over van gedachten wissel, ben ik toch de mening toegedaan dat ik ze niet kan elimineren. Ik moet er terug over nadenken. Ik heb ze immers heel doelbewust geconcipieerd als kunstwerken. En wat ik toen gemaakt heb, heeft bepaald wat ik nadien verwezenlijkt heb.
K.B./D.P.: Dat je de werken uit een portfolio weglaat, is iets anders dan de werken of de tentoonstellingen te schrappen uit een curriculum vitae. Op het internet hebben we een cv gevonden waarin bijvoorbeeld al je tentoonstellingen in Croxhapox vermeld zijn. Croxhapox biedt op haar website trouwens een enorme hoeveelheid documentatie aan over alle projecten die er hebben plaatsgevonden. ( )
( ) Ik had het hout dat ik in Pocketroom had gebruikt naar Turnhout getransporteerd en liet de studenten daarmee werken. De studenten hebben het hout met gips bewerkt, tot planken verzaagd, opnieuw beschilderd... Nadat In de leer was afgelopen heb ik de planken allemaal in min of meer gelijke delen gezaagd: de plankjes heb ik tentoongesteld in Croxhapox. Ik noemde het project Undisclosed Gathering.
Undisclosed Gathering (2010). foto's: MC
K.B./D.P.: Het was inmiddels de vijfde keer dat je in Croxhapox exposeerde. Ditmaal was het een soloshow. Kan je iets meer vertellen over de tentoonstelling?
N.A.: Undiscosled Gathering omvatte driehonderd plankjes, die ik op een in de ruimte uitwaaierende tafel had gelegd. Ik had driehonderd kaartjes uitgedeeld op twee verschillende momenten, onder meer tijdens de opening. Als iemand zich op een later moment met dat kaartje bij mij aanmeldde, ontving hij of zij het corresponderend stukje hout.
K.B./D.P.: Het was belangrijk dat de bezoekers na de opening nog eens zouden terugkeren naar de tentoonstellingsruimte?
N.A.: Ja, dat was van wezenlijk belang. Tijdens de opening overgaan tot het uitdelen van de plankjes vond ik geen interessant gebaar. Alles hing dus af van de bereidheid van de mensen om de uitnodiging zorgvuldig te lezen en daarna opnieuw de stap te zetten richting Croxhapox. Er zijn echter ook mensen die een latje zonder kaartje hebben meegenomen. Sommige bezoekers hebben zich dan weer pas na afloop van de expo gemeld. Ik hou nauwkeurig bij wie wat wanneer heeft gedaan. Het hele werk, inclusief de resterende houten latjes, is gearchiveerd. Ik heb er ook een kunstenaarsboekje over gemaakt.
K.B./D.P.: Op de uitnodigingskaart is een vreemd handgebaar gedrukt. Wat is daarvan de betekenis?
N.A.: De Italiaanse kunstenaar Bruno Munari stelde een kunstenaarsboekje samen waarin hij handgebaren toont en uitlegt wat ze betekenen, zogenaamd om toeristen wegwijs te maken in de niet-talige communicatie in Italië. Voor de uitnodigingskaart koos ik een specifiek handgebaar: twee handen, zij aan zij,
Undiscosled Gathering (2010). foto: MC
vormen elk een vuist; enkel de wijsvingers en de duimen zijn uitgestoken. De personen die een dergelijk gebaar maken, hebben volgens Munari een geheime afspraak; er is iets op til; iemand heeft iets gepland voor iemand anders. Het handgebaar vormde een soort startsein voor Undisclosed Gathering. Ik heb er ook een sculpturale versie van gemaakt en ik was zelf op de opening aanwezig terwijl ik dat handgebaar maakte, mijn ene wijsvinger rood, de andere blauw geschilderd. Daarvan is een registratie gemaakt.
K.N./D.P.: Waarom verfde je je wijsvingers? Om het gebaar te verbinden met schilderkunst?
N.A.: Dat is een mogelijke uitleg, maar het was toch vooral een intuïtieve beslissing om dat te doen. ( )
DWR 162, maart-april 2013. 'If you do not want to be how some think you should be, how can you be?' Het begin van het kunstenaarschap: een gesprek met Alice De Mont, blz. 25-29.
Aan het eind van het interview, blz. 29, is er een korte verwijzing naar crox 434 (2013). K.B./D.P.: Je vertelde ons in november dat je aan een groepstentoonstelling in de galerie El te Welle deelnam en dat je door de Gentse ruimte Croxhapox was uitgenodigd om je film 12poot te tonen...
A.D.M.: Zoals jullie wellicht gemerkt hebben, ben ik op de uitnodiging van Croxhapox ingegaan.
crox 434. foto's: Neema Bahrehmand