anrys, stefaan

Steps Oost-Vlaanderen, juni 2003). /review by Stefaan Anrys, June 2003; meanwhile Stefaan Anrys writes for Readers Digest. The thing on crox was first published in an edition of the local Steps magazine, June 2003, later it got remixed as an item for Belga PressGalerie Croxhapox herbegint in Gent (>Belga, juni 2003).

de opstanding van robot en kunstgalerie croxhapox - Hans van Heirseele is naast musicus en schilder, ook oprichter van de ondertussen opgedoekte kunstgalerie: CROXHAPOX. Samen met vier andere kunstenaars wil hij die in september terug tot leven wekken.
Croxhapox is opgestart in 1990, aan het Beverhoutplein, aldus Hans. In een pand waar alleen maar elektriciteit was en waar je net zo goed kon verongelukken. Een kraakpand eigenlijk, want we hebben nooit huur betaald. De beginperiode van Croxhapox was nogal megalomaan, heroïsch bijna. Zonder geld en na zes maanden al een vzw oprichten. Was Croxhapox een belangrijke galerie? Wij waren een laboratorium van jonge actuele kunst. Meestal brachten we jonge kunstenaars die nog zeer weinig kansen hadden gekregen in het tentoonstellingscircuit. Eind jaren negentig, op het moment dat de galerie veel persaandacht en publiek kreeg, zijn we ermee gestopt. Hadden we toen voortgedaan, dan was Croxhapox nu een ronkende naam geweest. Wat was er dan zo uniek aan? Het snelle tempo waarmee de tentoonstellingen elkaar opvolgden, onder andere, maar vooral onze eigenzinnigheid. Croxhapox was een kunstenaarsinitiatief, geen echte galerie. Wij hebben bijvoorbeeld nooit geld gevraagd aan de kunstenaars. Het systeem waarbij men zijn deuren openzet en aan de kunstenaar zegt 'betaal 40.000 frank en dan kun je bij ons exposeren' is zeer slecht.
In het begin mocht er bij ons niet eens verkocht worden. En als er dan toch kunstenaars stiekem verkochten, kon ik daar echt kwaad over worden. Een beetje gek, maar ik zag dat als een statement. In de jaren tachtig was het circuit in België immers gigantisch commercieel. Later mocht het wel. Maar daar moesten de kunstenaars dan weer niets voor betalen, terwijl andere galeries hun procent vroegen op de verkoopsom. Pas in 1997 hebben we beslist om 20 procent te vragen, wat nog altijd ruim lager lag dan bij andere galeries. Is er vandaag nog nood aan Croxhapox? Er zijn momenteel veel goede galeries in België, maar een initiatief als Croxhapox blijft uniek. Zeno X, de Kunsthal in Loppem, de Lege Ruimte, dat zijn goede galeries, maar met een zeer hoge drempel op vlak van naambekendheid: kunstenaars die er willen exposeren, moeten vaak al iets bewezen hebben. Terwijl er nietveel galeries zijn die zelf iets bewezen hebben en toch nogaltijd openstaan voor jonge kunstenaars. Waarom ging jullie galerie dan dicht, in 2000? Na tien jaar had ik zin om naar Spanje te gaan, om een beetje uit te blazen. De relatie met mijn vriendin was volledig kapot en we woonden nog altijd in hetzelfde huis. Mijn vriendin Kristel heeft het voorzitterschap van mij moeten overnemen terwijl ik in Spanje zat, maar heeft Croxhapox niet zo goed bestuurd. Dat is een van de redenen waarom we voorlopig gestopt zijn. Maar niemand die het haar kwalijk neemt, want ze heeft veel goed betekend voor Croxhapox. Zwarte sneeuw gezien? Financieel hebben we moeten knokken, ja. Op een bepaald moment was er een Duitse kunstenares, Antje Dorn, die ervan uitging dat ik haar werk zou terugbrengen naar Berlijn. Maar ik had geen geld, ik dopte. Dus heb ik een schilderij van mij verkocht en ben ik naar Berlijn gereden. Ze heeft nooit geweten dat ik daarvoor een eigen werk heb moeten verkopen. We hebben ook altijd veel risico's genomen. De laatste tentoonstelling voor ik naar Spanje vertrok, was Marc Coene. Wie was Marc Coene? Iemand die in een fabriek werkt, die op de markt van die rare oude toestelletjes koopt en daarmee in Milaan en overal in Europa foto's maakt. Fantastisch. Maar wie is Marc Coene nu? Niemand. Anderzijds hebben we ook kunstenaars gebracht die net op het punt stonden door te breken. Jan De Cock bijvoorbeeld of Michaël Borremans. In het begin zaten jullie aan het Beverhoutplein, nu in de wijk Macharius-Heirnis. Is dat een goede plek voor een galerie? Er zijn niet veel goede plekken in Gent. Een goede plek is de buurt van het SMAK, waar de Lege Ruimte zit. En waar wij in het begin zaten natuurlijk, de rommelmarkt. De mensen liepen zo van de rommelmarkt in en uit. Nu zitten we in de Lucas Munichstraat, in een lange gang van 8 op bijna 3 meter. Met hoge muren. Het is klein maar het biedt goede mogelijkheden. Een galerie moet niet gigantisch groot zijn. In december plannen wij een groepstentoonstelling met tekeningen van een tiental kunstenaars. Dan kun je bijvoorbeeld een aantal tekeningen boven elkaar hangen, zodat de bezoeker de ene tekening moet opheffen om de andere te zien. Er zijn altijd oplossingen. Wie gaan jullie tonen in de nieuwe galerie? Bij voorkeur jonge kunstenaars. Ik ga bijvoorbeeld naar alle eindejaarstentoonstellingen en de andere leden van het team hebben zo hun contacten. Raphaël Dua is naast kunstenaar ook docent aan de Academie, Ward Denys heeft voor Jan Fabre en Wim Delvoye gewerkt, enzovoort. Maar naast jonge actuele kunst willen we ook af en toe 'highlights' brengen, zoals Dirk Braeckman. Iemand die niet meteen thuishoort bij ons omdat hij al vrij bekend is, maar die wel eennieuw publiek aantrekt en de naambekendheid van Croxhapox verstevigt.

Werkt sindsdien sinds jaren als Afrikacorrespondent.